Het Doelkader voor Huurcontrole
Het woningwaarderingsstelsel (WWS), vaak afgekort tot het puntensysteem (puntentelling), vormt de juridische en mathematische basis van het gehele Nederlandse huurcontrolesysteem. Het is een zeer gedetailleerd, objectief kader dat is ontworpen om de kwaliteit van een huurwoning te beoordelen en die kwaliteit om te zetten in een maximaal toegestane huurprijs. Het systeem streeft ernaar subjectiviteit bij de huurvaststelling in de gereguleerde sector te verwijderen, zodat de prijs van een woning rechtstreeks en verifieerbaar is gekoppeld aan zijn eigenschappen. De WWS kent een specifiek aantal punten toe aan een breed scala aan kenmerken van een woning. De zwaarst gewogen componenten zijn de oppervlakte van de afzonderlijke kamers, de officiële waarde van de woning zoals vastgesteld door de gemeente (WOZ-waarde), en de energiezuinigheid van de woning zoals gecertificeerd door het energielabel (energielabel).
Naast deze hoofdfactoren worden ook punten toegekend voor de kwaliteit van de keuken en de badkamer, de aanwezigheid van buitenruimte zoals een balkon of tuin, en de voorzieningen in de omgeving. Het totale aantal behaalde punten komt overeen met een specifiek maximum maandelijks huurbedrag in een tabel die jaarlijks door de overheid wordt gepubliceerd en bijgewerkt. Dit systeem is de enige determinant van de maximale huur voor alle panden die vallen binnen de gereguleerde huursector. Het bestaan ervan biedt huurders een krachtige juridische basis om huren aan te vechten die niet in lijn zijn met de kwaliteit van hun woning.
De reikwijdte en beperkingen van het systeem
De kracht en relevantie van het woningwaarderingsstelsel worden strikt gedefinieerd door de 'liberalisatiegrens'. Als de totale puntenscore van een woning aan het begin van een huurperiode onder deze jaarlijks vastgestelde drempel valt, is het wettelijk een gereguleerd pand, en is de WWS van kracht. De verhuurder mag niet meer vragen dan de maximale huur die door de punten wordt bepaald. Als de score van de woning boven de drempel uitkomt, bevindt het zich in de 'vrije sector', en wordt de WWS juridisch niet relevant voor het vaststellen van de initiële huur; de verhuurder mag alles vragen wat de markt kan dragen. Dit maakt de WWS een systeem met een scherpe, juridisch gedefinieerde grens.
Een sceptisch perspectief zou benadrukken dat hoewel het systeem theoretisch objectief is, de toepassing ervan complex kan zijn. Het nauwkeurig berekenen van de punten vereist gedetailleerde metingen en begrip van de specifieke regels, wat voor een leek ontmoedigend kan zijn. Bovendien doen verhuurders in de vrije sector vaak strategische renovaties – zoals het installeren van een iets luxere keuken – met als primair doel de puntenscore van een woning net boven de liberalisatiegrens te brengen, waardoor huurregeling volledig ontweken wordt. De WWS is een robuust systeem om huurders in de gereguleerde sector te beschermen, maar het heeft ook een krachtige prikkel gecreëerd voor verhuurders om net genoeg te investeren om het te omzeilen.
