De BSN als de universele identificator
Terwijl de term Belastingidentificatienummer (TIN) een standaard internationaal concept is dat wordt gebruikt om belastingverplichtingen bij te houden, wordt deze functie in Nederland vervuld door de Burgerservicenummer (BSN), of Citizen Service Number. De BSN is een uniek persoonlijk identificatienummer dat aan iedereen wordt uitgegeven die zich registreert in de Basisregistratie Personen (BRP). Het is veel meer dan zomaar een fiscaal nummer; het is de ene, universele sleutel die vrijwel alle interacties met de Nederlandse overheid en veel private sectorsdiensten ontgrendelt. Je hebt je BSN nodig om te kunnen werken, een bankrekening te openen, toegang te krijgen tot de gezondheidszorg, uitkeringen aan te vragen, en, cruciaal, aangifte te doen van je belastingaangifte. De Belastingdienst gebruikt de BSN als de primaire identificator voor alle correspondentie en aangiften.
Voor een pas gearriveerde expat is het verkrijgen van een BSN de belangrijkste administratieve stap na het vinden van een woning. Het nummer wordt uitgegeven bij je eerste inschrijving bij de lokale gemeente. Zonder een BSN ben je feitelijk onzichtbaar voor de Nederlandse overheidsstaat, wat het vrijwel onmogelijk maakt om wettelijk te werken of om essentiële diensten op te zetten. De BSN wordt verstrekt op het officiële uittreksel dat je van de gemeente ontvangt na registratie.
Het belang van gegevensprivacy
Omdat de BSN een enkel, levenslang nummer is dat je financiële, medische en civiele gegevens met elkaar verbindt, wordt het beschouwd als uiterst gevoelige persoonsgegevens. De Nederlandse regering hanteert strikte privacywetten met betrekking tot het gebruik ervan. Je moet uiterst voorzichtig zijn met het delen van je BSN. Gerechtigde entiteiten zoals je werkgever, je bank, je zorgverzekeraar en de Belastingdienst hebben het wettelijke recht om erom te vragen. Echter, je moet sceptisch staan tegenover elk ander verzoek. Bijvoorbeeld een potentiële verhuurder zou om je BSN kunnen vragen als onderdeel van het sollicitatieproces. Hoewel ze een legitieme reden kunnen hebben om je identiteit te verifiëren, is het in de beginfase vaak veiliger om een kopie van je paspoort te overleggen (met het BSN-nummer afgedekt). Zodra een huurovereenkomst is getekend, kunnen zij het hiervoor benodigde administratieve doeleinden hebben.
Het is ook belangrijk voor expats om hun internationale fiscale verplichtingen te begrijpen. Onder de Common Reporting Standard (CRS) zijn financiële instellingen verplicht rekeningen van buitenlandse belastingplichtigen te melden bij de betreffende belastingautoriteiten. Je Nederlandse bank zal daarom om je BSN vragen als je Nederlandse TIN, evenals het TIN van je land van herkomst, om te voldoen aan deze internationale informatie-uitwisselingsafspraken. De BSN is de centrale schakel in zowel de nationale als de internationale systemen voor het waarborgen van fiscale naleving.
