Een patchwork van mogelijkheden
Isolatie als restauratie: De ISDE
Voor de meeste standaardwoningen is er geen subsidie specifiek gericht op het 'restaureren' van een gevel in esthetische zin. Echter, als de 'restauratie' gericht is op het verbeteren van de thermische prestatie, dan zijn er aanzienlijke subsidies beschikbaar. De nationale ISDE-subsidie (Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing) biedt een vast bedrag per vierkante meter voor het aanbrengen van gevelisolatie. Dit geldt voor het isoleren van de spouwmuur of het aanbrengen van een isolatielaag aan de buiten- of binnenkant van de gevel. De belangrijkste voorwaarde is dat het isolatiemateriaal moet voldoen aan een minimum thermische weerstand (Rd-waarde). Het primaire doel van deze subsidie is energiebesparing, niet historisch erfgoedbehoud. Dus, hoewel het bijdraagt aan het betalen van een aanzienlijk deel van een gevelupgrade, dekt het geen puur cosmetisch werk zoals het reinigen van metselwerk of decoratieve pleisterwerk.
De verlaagde 9% btw-tarief
Een andere belangrijke financiële stimulans, die gecombineerd kan worden met de ISDE-subsidie, is het verlaagde 9% btw-tarief op arbeid. Voor woningen ouder dan twee jaar komen de arbeidskosten die samenhangen met het gevelwerk — zoals het aanbrengen van isolatie, pleisterwerk en schilderwerk — in aanmerking voor dit lagere btw-tarief. De materialen zelf blijven belast tegen 21%, maar de korting op arbeid kan een aanzienlijk verschil maken in de totale kosten van het project. Dit geldt voor algemene renovatiewerkzaamheden en is niet beperkt tot isolatie, dus het kan ook de arbeidskosten dekken voor het repareren van scheuren of het schilderen van de gevel.
Wanneer de gevel een monument is
Als het pand officieel een nationaal, provinciaal of gemeentelijk monument is, verandert de situatie volledig. In dit geval wordt gevelrestauratie een kwestie van erfgoedbehoud. De eigenaar zou geen gebruik maken van de standaard ISDE-subsidie maar zou financiële ondersteuning zoeken via regelingen die specifiek voor monumenten gelden. Dit kan een lening tegen lage rente zijn van het Nationaal Restauratiefonds voor een grote restauratie of een onderhoudssubsidie uit de SIM-regeling (voor niet-residentiële monumenten). Het werk zou onderworpen zijn aan strikte regels om ervoor te zorgen dat het het historische karakter van de gevel respecteert, vaak vereisend specifieke materialen en technieken die aanzienlijk duurder zijn dan moderne equivalenten. Voor monumentale gevels ligt de focus op historische nauwkeurigheid, niet alleen op thermische prestaties.
