Eigendom van de stenen, huur van de grond
Erfpacht, of grondlease, is een veelvoorkomend kenmerk in het Nederlandse vastgoedlandschap, met name in grote steden zoals Amsterdam, Utrecht en Den Haag. Het is een juridische constructie die het eigendom van de grond loskoppelt van het eigendom van het gebouw dat erop is gebouwd. In dit systeem koopt en bezit een huiseigenaar (de erfpachter) wel zijn huis of appartement, maar bezit de onderliggende grond niet. In plaats daarvan hebben zij een langetermijnrecht om de grond te gebruiken, waarvoor zij een jaarlijkse betaling doen, bekend als een canon, aan de grondeigenaar (de erfpachtgever), die doorgaans de gemeente is. Dit systeem werd historisch door steden gebruikt om de controle over de stedelijke ontwikkeling te behouden en om een doorlopende stroom publieke inkomsten te genereren.
Implicaties voor eigenaren en huurders
Voor iemand die een huis koopt, is de aanwezigheid van erfpacht een cruciale financiële en juridische factor. De bepalingen van het erfpachtcontract, dat decennia of zelfs een eeuw oud kan zijn, bepalen de hoogte van de canon-betaling en, cruciaal, wanneer en hoe deze kan worden herzien. Dit creëert een extra laag van complexiteit en potentieel financieel risico die niet bestaat bij 'volledig eigendom' (volledig eigendom). Voor een huurder die een woning huurt, is het bestaan van erfpacht meestal een indirecte zorg. Het is de verantwoordelijkheid van de verhuurder om de canon te betalen. Deze aanzienlijke kosten voor de verhuuder worden ongetwijfeld meegerekend bij de berekening van de maandelijkse huur van de huurder. De financiële last voor de eigenaar wordt eenvoudig doorgeschoven naar de bewoner, wat bijdraagt aan de hoge kosten van huisvesting in steden waar erfpacht gebruikelijk is.
