Uw Gegevens zijn geen open boek
Wanneer u een woning huurt in Nederland, wordt u gevraagd om een berg persoonlijke informatie. Deze procedure is echter geen vrijbrief. De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG)—in het Nederlands de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG)—legt strikte grenzen aan welke gegevens verzameld mogen worden, waarom ze verzameld worden en hoe lang ze bewaard kunnen worden. Het kernprincipe is gegevensminimalisatie: een verhuurder of verhuurmakelaar mag alleen om de informatie vragen die strikt noodzakelijk is om uw geschiktheid als huurder te beoordelen. In de praktijk is er een voortdurende spanning tussen de wens van de verhuurder om risico’s te elimineren en het recht van de huurder op privacy. Veel makelaars vragen nog steeds om meer gegevens dan wettelijk is toegestaan, in de hoop dat potentiële huurders niet durven te protesteren uit angst het pand te verliezen.
Het gegevensdilemma: noodzakelijk vs. indringend
Wat mogen zij dan wettelijk vragen? De Autoriteit Persoonsgegevens heeft richtlijnen gegeven:
- Toegestane gegevens: Naam en contactgegevens, identificatiebewijs, bewijs van inkomen (bijv. arbeidsovereenkomst, recente salarisstroken), en het aantal personen dat in de woning zal wonen.
- Onacceptabele gegevens: Het vragen om gevoelige informatie zoals gezondheidsgegevens, seksuele geaardheid, of uw BSN (burgerservicenummer) voor de initiële aanvraag is over het algemeen verboden. Ze mogen ook niet eisen om uw volledige bankafschriften te zien waarop al uw persoonlijke transacties staan. Ze hoeven uw inkomen te verifiëren, niet uw uitgavenpatroon te beoordelen.
De meest voorkomende overtreding is het verzoek om een niet-geredigeerde kopie van uw ID of paspoort. Dit is extreem riskant omdat het uw foto en uw BSN bevat, wat kan worden misbruikt voor identiteitsdiefstal. De juiste, beveiligde manier om identiteitsbewijs te overleggen, is door gebruik te maken van de overheidsapp KopieID. Hiermee kunt u een veilige kopie maken door uw BSN en foto af te schermen en een watermerk toe te voegen dat aangeeft voor wie de kopie is en op welke datum.
Uw rechten als betrokkene
Onder de AVG bent u niet alleen een huurder; u bent een betrokkene met specifieke, afdwingbare rechten:
- Recht op inzage: U kunt de verhuurder of makelaar precies vragen welke gegevens zij over u hebben.
- Recht op rectificatie: Als zij onjuiste informatie hebben (bijv. een fout gespelde naam), hebt u het recht dit te laten corrigeren.
- Recht op verwijdering ('Recht op vergetelheid'): Als u de woning niet krijgt, moeten zij uw gegevens verwijderen. Als u de woning wel krijgt, moeten zij uw gegevens verwijderen na een redelijke termijn nadat uw huurovereenkomst eindigt en alle financiële verplichtingen zijn voldaan. Ze mogen uw dossier niet oneindig bewaren 'voor het geval dat'.
