Een vaag begrip dat strikte verificatie vereist
De term 'wheelchair accessible' (rolstoeltoegankelijk) is een van de meest misbruikte en misleidende uitdrukkingen in Nederlandse vastgoedvermeldingen. Er is geen wettelijk beschermde definitie voor het gebruik ervan in advertenties, waardoor het toegepast kan worden op woningen die in werkelijkheid volledig ongeschikt zijn voor een voltijdse rolstoelgebruiker. Een vermelding kan toegankelijkheid claimen simpelweg omdat het gebouw een lift heeft, terwijl helemaal wordt genegeerd een trap bij de hoofdingang of smalle binnendeuren. Een potentiële huurder moet deze term niet beschouwen als een garantie, maar als een vaag hint die strikte, persoonlijke verificatie vereist. Het verschil tussen een woning die slechts 'bezoekbaar' is door een rolstoelgebruiker voor korte tijd en een die volledig 'levensvatbaar' en toelaat tot onafhankelijk dagelijks leven is enorm. Waarachtig, volledige toegankelijkheid wordt gecertificeerd door officiële schema's zoals het label WoonKeur, maar dit is zeldzaam, vooral in de particuliere huursector. De bewijslast ligt volledig bij de huurder om elk detail van de indeling van een woning te controleren.
Belangrijke toegankelijkheidskenmerken om te verifiëren
Om te bepalen of een woning echt toegankelijk is, moet een huurder of diens vertegenwoordiger een gedetailleerde checklist doorlopen tijdens een bezichtiging. Vertrouw niet op de garanties van de makelaar. Meet zelf dingen. Stapvrije toegang: Is er een volledig vlakke of voldoende helling vanaf de openbare trottoir tot in de woning zelf? Controleer op drempels (drempels) bij de hoofdingang en de deur van de woning. Deurposten: Zijn alle binnendeuren, inclusief de badkamer, minstens 85 cm breed voor een rechtlopende toegang? Circulatieruimte: Is er voldoende ruimte in de gang, keuken en slaapkamer voor een rolstoel om een volledige 360-graden bocht te maken (ongeveer 150 cm diameter)? Badkamer: Is het een natte kamer of inloopdouche (inloopdouche) zonder drempel? Is er voldoende ruimte om naar het toilet over te stappen? Is er ruimte voor benen onder het aanrecht? Keuken: Is een gedeelte van het aanrecht verlaagd? Kun je je benen onder de gootsteen in de keuken plaatsen? Bediening: Zijn lichtschakelaars, stopcontacten, vensterhendels en thermostaten geplaatst op een toegankelijke hoogte? Het falen van zelfs één van deze punten kan een woning onpraktisch of onmogelijk maken om in te wonen.
Schaarste en de rol van de Wmo
Echt rolstoeltoegankelijke huurwoningen zijn buitengewoon moeilijk te vinden in Nederland, met name in de particuliere huursector. De bestaande woningvoorraad is grotendeels ongeschikt, en verhuurders zijn doorgaans niet verplicht aanpassingen aan hun woningen te doen op verzoek. De primaire ondersteuning van personen die toegankelijke huisvesting nodig hebben is de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), die wordt beheerd door de lokale gemeente (gemeente). Via de Wmo kan iemand met een beperking een financiële subsidie aanvragen voor woningaanpassingen (huis-aanpassingen) om hun huidige woning geschikt te maken. Dit kan variëren van het installeren van een hellingbaan tot een volledige badkamerrenovatie. Dit is echter een traag, bureaucratisch proces dat volledige medewerking van de verhuurder vereist. Daarnaast kan de Wmo prioriteitstoegang bieden tot een reeds aangepaste sociale huurwoning, maar de wachttijden hiervoor zijn vaak erg lang. Voor particuliere huurders blijft de zoektocht een aanzienlijke uitdaging: het vinden van een speld in een hooiberg.
