De Nederlandse afkeer van airconditioning
Voor iedereen die uit een warmer klimaat komt, kan de bijna totale afwezigheid van airconditioning in Nederlandse woningen verwarrend zijn. Decennialang werd in het gematigde, vaak koele zeeklimaat airconditioning gezien als een onnodige en extravagante Amerikaanse luxe. De Nederlandse architectuur en bouwvoorschriften hebben altijd prioriteit gegeven aan het vasthouden van warmte, niet aan het afvoeren ervan. Het resultaat is een woningvoorraad — zelfs moderne constructies — die uitzonderlijk slecht is uitgerust om hittegolven aan te kunnen, die door klimaatverandering steeds vaker en intenser voorkomen. Je moet ervan uitgaan dat een huurwoning geen airconditioning heeft. Het is geen standaardvoorziening en het ontbreken ervan wordt niet als een gebrek beschouwd.
Het vinden van een huurwoning met een ingebouwd, centraal airconditioningsysteem is als het zoeken naar een speld in een hooiberg. Dergelijke systemen worden doorgaans alleen aangetroffen in de allerhoogste klasse van ultramoderne penthouse-appartementen of in sommige commerciële kantoorgebouwen. De overgrote meerderheid van Nederlandse huizen en appartementen, van 17e-eeuwse grachtenpanden tot gezinswoningen uit de jaren 80, heeft simpelweg niet de kanalen of infrastructuur om centrale airconditioning te ondersteunen. Verwacht het niet, en wees niet verbaasd als een makelaar je vragend aankijkt wanneer je ernaar vraagt. In de Nederlandse mentaliteit is de oplossing voor een hete dag traditioneel om een raam open te zetten en te wachten tot het weer verandert.
Als het bestaat, wie bezit het en wie repareert het?
In het zeldzame geval dat een advertentie 'airconditioning' vermeldt, moet je deze claim met grote scepsis benaderen en de herkomst onderzoeken. Er zijn twee waarschijnlijke scenario's. Het eerste is dat er een permanent, aan de muur gemonteerd split-unit systeem in een of meer kamers is geïnstalleerd. Als dit het geval is, is het absoluut cruciaal om de status ervan in de huurovereenkomst te verduidelijken. Is de airconditioning een officieel onderdeel van de woning, eigendom van en onderhouden door de verhuurder? Zo ja, dan is de verhuurder verantwoordelijk voor het onderhoud en de reparaties als het defect raakt. Het tweede, en waarschijnlijkere scenario is dat de airconditioning door een vorige huurder is geïnstalleerd en achtergelaten. In dat geval wordt het vaak beschouwd als overgenomen (ter overname). Dit betekent dat het nu jouw eigendom is en dat jij er verantwoordelijk voor bent. Als het defect raakt, zijn de reparatiekosten voor jouw rekening. De verhuurder is niet verplicht het te repareren of te vervangen. Laat het eigendom en het onderhoud van een bestaande airconditioning schriftelijk bevestigen in de huurovereenkomst.
De opkomst van het lawaaierige, inefficiënte mobiele apparaat
De meest voorkomende vorm van 'airconditioning' die je daadwerkelijk in Nederlandse woningen zult tegenkomen, is de draagbare of mobiele airconditioning. Dit zijn zelfstandige apparaten die huurders uit wanhoop kopen tijdens een hittegolf. Deze apparaten zijn een diep gebrekkige oplossing. Ze zijn doorgaans erg lawaaierig, wat het moeilijk maakt om in dezelfde kamer te slapen of te werken. Ze zijn ook zeer inefficiënt en verbruiken veel elektriciteit voor een beperkt koelend effect. Hun grootste nadeel is de noodzaak om warme lucht af te voeren. Dit gebeurt via een grote, onhandige afvoerslang die door een open raam of deur moet worden geplaatst. Dit ondermijnt het doel van het koelen van een kamer volledig, omdat warme lucht van buiten continu langs de slang naar binnen sijpelt. Het vormt ook een aanzienlijk beveiligingsrisico doordat een raam gedeeltelijk open blijft. Als een advertentie 'airconditioning' vermeldt en je tijdens de bezichtiging zo'n mobiel apparaat ziet, begrijp dan dat het geen onderdeel van het appartement is, maar een persoonlijk apparaat dat is achtergelaten. Het is een teken van een warm appartement, geen luxe voorziening.
