Meer dan de helft van Nederlandse verhuurmakelaars bereid te discrimineren, onthult overheidsonderzoek
Een recent door de overheid in opdracht gegeven onderzoek heeft aan het licht gebracht dat 50,5% van de verhuurmakelaars in Nederland bereid is te voldoen aan discriminerende verzoeken—een sterke stijging ten opzichte van 37% in 2022. Deze bevinding vestigt de aandacht op systemische problemen op de Nederlandse huurmarkt en roept dringende vragen op over huurdersrechten, verplichtingen van verhuurders en de rol van toezichthoudende instanties.
Achtergrond: Toezicht op discriminatie bij verhuur in Nederland
Het onderzoek, officieel getiteld de “Monitor Discriminatie bij Verhuur van Woningen,” werd uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Onderzoekers deden zich voor als potentiële verhuurders, namen contact op met verhuurmakelaars in het hele land en vroegen of zij huurders konden weigeren op basis van nationaliteit—met expliciete benoeming van Marokkanen, Turken of Polen.
Door de reacties van makelaars te evalueren, beoordeelde het onderzoek de bereidheid in de praktijk om discriminerende praktijken te faciliteren. Deze aanpak weerspiegelt best practices bij het testen op vooroordelen in dienstverlenende sectoren en levert een directe maat voor naleving op, in plaats van alleen te vertrouwen op zelfgerapporteerde gegevens.
Belangrijkste bevinding: Bereidheid om huurders uit te sluiten
Wanneer bellers expliciet vroegen dat een woning niet aan “buitenlanders” of specifieke nationale groepen zou worden verhuurd, gaf 50,5% van de makelaars aan dat ze aan dat verzoek tegemoet konden komen. Dit percentage is een zorgwekkende toename vergeleken met de 37% die in 2022 werd geregistreerd, wat suggereert dat discriminerende houdingen eerder verankerd raken dan verbeteren.
Dergelijke verzoeken overtreden de Nederlandse anti-discriminatiewetgeving, die het weigeren van huisvesting op basis van nationaliteit, ras, religie, geslacht of seksuele geaardheid verbiedt. Toch toont het onderzoek een kloof aan tussen wettelijke bescherming en de dagelijkse praktijk in de verhuursector.
Discriminatie bij bezichtigingsaanvragen: gemengde resultaten
Het onderzoek testte ook voor subtielere vormen van discriminatie door twee vrijwel identieke aanvraagmails te sturen om een bezichtiging te boeken. De ene aanvraag werd onder een Nederlands klinkende naam gestuurd, de andere onder een Marokkaans klinkende naam; ook mannelijke en vrouwelijke profielen werden vergeleken.
De resultaten toonden dat profielen met Marokkaanse namen en mannelijke namen iets minder vaak uitnodigingen voor bezichtigingen ontvingen. De verschillen bereikten echter niet de statistische significantie die nodig is om op dit stadium van het proces discriminerend handelen onomstotelijk te bewijzen. Onderzoekers schrijven dit toe aan een groeiend bewustzijn bij makelaars over bevooroordeelde selectieprocedures.
Reactie van de overheid: bewustwording en handhaving versterken
Aftredend minister voor Wonen Mona Keijzer benadrukte de positieve trend in het herkennen van discriminerende verzoeken en schreef in een brief aan de Tweede Kamer dat “de aanpak van discriminatie bij woningverhuur begint vruchten af te werpen.” Makelaars signaleren nu vaker flagrante discriminatiepogingen, hoewel velen nog steeds uitsluiting faciliteren, direct of indirect.
Om naleving te versterken, is de overheid van plan om:
- Bewustwordingscampagnes te starten: Huurders en woningzoekers informeren over hun rechten en de procedures om discriminatie te melden.
- Belanghebbenden te betrekken: Brancheverenigingen, verhuurintermediairs en gemeentelijke vertegenwoordigers bijeenbrengen om richtlijnen voor beste praktijken op te stellen.
- Meldmechanismen te verbeteren: Klachtenkanalen binnen het College voor de Rechten van de Mens en lokale autoriteiten stroomlijnen.
Later dit jaar organiseert het ministerie een rondetafelgesprek met brancheorganisaties uit de verhuursector en verenigingen van Nederlandse gemeenten (gemeenten) om verdere stappen te bepalen ter voorkoming van discriminerende praktijken.
Gevolgen voor huurders en verhuurders
De bevindingen van dit onderzoek hebben belangrijke gevolgen:
- Voor huurders: Het is essentieel uw rechten te kennen. Volgens de Nederlandse wet mogen verhuurders en makelaars verzoeken niet weigeren op basis van nationaliteit, etniciteit, geslacht of seksuele geaardheid.
- Voor verhuurders en makelaars: Naleving van anti-discriminatieregels is niet alleen een juridische verplichting maar ook cruciaal voor het behoud van een goede reputatie en het vermijden van juridische sancties.
Hoewel de meeste makelaars professioneel opereren, benadrukken deze onthullingen de noodzaak van voortdurende waakzaamheid door huurders en strikter toezicht door autoriteiten.
Hoe discriminatie bij woningverhuur te melden
Als u denkt dat u tijdens het zoeken naar een huurwoning gediscrimineerd bent, overweeg dan de volgende stappen:
- Documenteer alle communicatie (e-mails, tekstberichten, gespreksnotities).
- Dien een klacht in bij het College voor de Rechten van de Mens via hun officiële website.
- Neem contact op met de antidiscriminatiefunctionaris van uw gemeente voor advies.
- Raadpleeg juridisch advies als u civiele stappen wilt ondernemen.
Deze kanalen bieden gratis of goedkope ondersteuning voor degenen die herstel zoeken.
Vooruitblik: bouwen aan een eerlijke huurmarkt
Het uitbannen van discriminatie in de Nederlandse verhuursector vereist gecoördineerde actie van beleidsmakers, professionals uit de sector en huurders zelf. Voortgezet toezicht, transparante rapportage en gerichte voorlichtingscampagnes zullen cruciaal zijn om de kloof tussen wettelijke normen en dagelijkse praktijk te verkleinen.
Sterkere handhaving en een cultuurverschuiving binnen de sector kunnen helpen gelijke toegang tot huisvesting voor iedereen te waarborgen, ongeacht achtergrond of identiteit.
Op zoek naar een huurwoning? Luntero maakt het vinden van de perfecte woning in Nederland eenvoudig en betrouwbaar. Bezoek Luntero vandaag nog om duizenden aanbiedingen te bekijken en samen te werken met vertrouwde professionals.
