Drijven expats de Nederlandse huizenprijzen omhoog? De discussie over de 30%-regeling ontleed
De stijging van huizenprijzen in Nederland heeft een verhitte discussie losgemaakt over wie de schuld draagt. Recente oproepen van huurdersorganisaties, vakbonden en studentenorganisaties dringen er bij politici op aan de 30%-regeling af te schaffen — een belastingvoordeel voor internationale werknemers — met het argument dat expats een oneerlijk voordeel hebben in biedingen. Maar ondersteunen de gegevens deze bewering, of ligt de echte oorzaak in bredere beleidskeuzes?
De 30%-regeling begrijpen
De 30%-regeling staat in aanmerking komende internationale werknemers toe om 30% van hun bruto salaris tot vijf jaar belastingvrij te ontvangen (27% vanaf 2027). Ingevoerd om gekwalificeerd personeel aan te trekken, profiteert nu ongeveer 92.000 werknemers van de regeling, waarmee ieder gemiddeld €12.000 per jaar bespaart. Critici stellen dat expats met meer besteedbaar inkomen Nederlandse kopers kunnen overbieden in concurrerende buurten.
Echter, gegevens van de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) tonen aan dat expats nog steeds slechts 1,6 procent van de koopwoningen landelijk uitmaken. Terwijl zij gemiddeld €591.000 in een woning investeren, vergeleken met €575.000 door andere kopers, blijft hun impact geografisch geconcentreerd.
Regionale hotspots en marktspanning
Expats concentreren zich vaak in steden met internationale bedrijven en universiteiten. In delen van Eindhoven en Hoofddorp vormen zij tussen de 50 en 75 procent van de bewoners — zowel huiseigenaren als huurders. In deze pockets neemt de concurrentie toe:
- Goed afgewerkte woningen met een hoge energieclassificatie zijn bijzonder gewild.
- Tweeverdienende Nederlandse huishoudens en expats richten zich vaak op dezelfde instapklare woningen.
- Lokale biedoorlogen kunnen binnen enkele weken de prijzen met tienduizenden euro's opdrijven.
Buiten deze hotspots is de vraag van expats echter verwaarloosbaar. In veel Nederlandse dorpen en landelijke gebieden blijven woningen betaalbaar en breed toegankelijk voor lokale gezinnen.
De mythe ontkracht: wat experts zeggen
Verschillende economen en internationale instanties benadrukken dat het de schuld geven aan expats een te simplistische verklaring is voor een veelkoppige crisis. Belangrijke structurele drijfveren zijn onder andere:
- Hypotheekrenteaftrek: Belastingvoordeel op hypotheekrente stelt kopers in staat grotere leningen aan te gaan, waardoor de vraag en de woningwaarden toenemen. Het geleidelijk afbouwen van deze aftrekpost zou de prijsstijging kunnen dempen zonder huidige huiseigenaren te schokken.
- Chronisch tekort aan nieuwbouw: Achtereenvolgende regeringen beloofden jaarlijks 100.000 nieuwe woningen, maar schoten elk jaar tekort. Met ruwweg 400.000 nog benodigde woningen blijft het aanbod ernstig beperkt.
- Regelgevende vertragingen: Complexe bestemmingsplannen en langdurige vergunningsprocedures kunnen jaren toevoegen aan woningprojecten, waardoor tijdige oplevering van voorraad wordt geblokkeerd.
In een rapport uit 2024 concludeerde de VN-rapporteur voor adequate huisvesting dat beleidsbeslissingen — niet de vraag van immigranten — in hoofdzaak verantwoordelijk zijn voor de "acute woningcrisis" in Nederland. Het tekort is al meer dan twee decennia in de maak, waarbij meerdere marktinterventies onbedoeld de prijzen hebben opgedreven.
Beleidsvoorstellen om prijzen te stabiliseren
In plaats van expats te targeten, debatteren beleidsmakers over hervormingen met een bredere impact:
- Het verminderen van de hypotheekrenteaftrek: Partijen als GroenLinks-PvdA en het CDA stellen voor deze aftrekpost geleidelijk te verminderen of te plafonneren. Experts zijn het erover eens dat een gefaseerde aanpak huidige huiseigenaren zou beschermen terwijl de markt op termijn afkoelt.
- Het versnellen van bouw: Het versoepelen van bestemmingsvereisten en het versneld afhandelen van vergunningen kan gemeenten helpen bouwdoelstellingen te halen. Prikkels voor energiezuinige, betaalbare woningen kunnen ook particuliere investeringen aantrekken.
- Het bevorderen van huuralternatieven: Het uitbreiden van sociale huur en huur-koopregelingen biedt een beveiligingsklep voor middeninkomens huurders die door koop buiten bereik zijn geraakt.
Door de onderliggende oorzaken — aanbodbeperkingen en fiscale scheefheden — aan te pakken, streven deze maatregelen ernaar alle woningzoekers in Nederland te helpen, ongeacht nationaliteit.
Evenwicht tussen economische behoeften en eerlijke woningtoegang
Er is ruime overeenstemming dat internationaal talent een vitale rol speelt in de Nederlandse economie. Werkgeversorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland waarschuwen voor arbeidstekorten als Nederland minder aantrekkelijk wordt voor expats. Tegelijkertijd is eerlijke toegang tot huisvesting voor Nederlandse burgers politiek en sociaal cruciaal.
Evenwicht vinden betekent:
- Prikkels behouden die gekwalificeerd personeel aantrekken, terwijl ervoor gezorgd wordt dat ze de lokale markten niet scheef trekken.
- Belastinginkomsten verstandig inzetten — infrastructuur, sociale huisvesting en gemeenschapsvoorzieningen.
- Gemeenten betrekken bij gerichte oplossingen voor expat-hotspots, zoals specifieke expatwoningcomplexen of mengvormen van huur en koop.
Vooruitblik
De discussie rond expats en de 30%-regeling zal waarschijnlijk opnieuw oplaaien bij verkiezingen en beleidsreviews. Experts zijn het er echter over eens dat het alleen afschaffen van deze regeling de woningcrisis niet zal oplossen. Een mix van vraag-aanbodhervormingen, fiscale aanpassingen en gestroomlijnde planprocessen is nodig voor duurzame verlichting.
Of je nu een internationale werknemer bent die de Nederlandse markt verkent, of een lokaal gezin dat zoekt naar je eerste huis, het begrijpen van deze dynamiek kan je helpen geïnformeerde beslissingen te nemen — en te pleiten voor evenwichtige beleidsmaatregelen.
Klaar om je volgende huurwoning te vinden? Ontdek duizenden actuele advertenties en deskundig advies op Luntero, de makkelijkste manier om een woning te huren in Nederland.
