'Wie betaalt, bepaalt'
Makelaarscourtage, of de commissie van de makelaar, is een van de meest omstreden en juridisch beladen onderwerpen in de Nederlandse huurwereld. De kernjuridische beginsel dat hierop van toepassing is, is eenvoudig: de partij die de makelaar de opdracht geeft om iets te vinden (een huurder voor een verhuurder, of een woning voor een huurder) is degene die de commissie betaalt. Dit betekent dat wanneer een agent (verhuurmakelaar) wordt ingehuurd door een verhuurder om een huurder voor zijn eigendom te vinden, de verhuurder de vergoeding aan de agent moet betalen. Het is illegaal voor deze makelaar om vervolgens een commissie, of welke vergoeding dan ook voor zijn dienst, aan de huurder die het pand huurt, te vragen. De makelaar kan geen twee meesters dienen en, nog belangrijker, kan niet door beide partijen betaald worden.
Ondanks dit duidelijke beginsel was het jarenlang gebruikelijk dat verhuurmakelaars illegale kosten bij huurders in rekening brachten onder verschillende misleidende namen: contractkosten (contractkosten), administratiekosten (administratiekosten), of zelfs een eenvoudige maandcommissie. Deze kosten werden in rekening gebracht simpelweg voor het 'privilege' van gekozen worden als huurder. Na talrijke rechterlijke uitspraken die deze praktijk consequent als onwettig hebben bevonden, is het minder openlijk geworden, maar het is niet verdwenen. Onverantwoordelijke makelaars proberen huurders nog steeds honderden euro's in rekening te brengen voor taken die duidelijk deel uitmaken van hun dienstverlening aan de verhuurder. Elke potentiële huurder die door een verhuurmakelaar wordt gevraagd een vergoeding te betalen die verder gaat dan de borg en de eerste maand huur, zou uiterst waakzaam zijn, aangezien dit vrijwel zeker illegaal is.
De kosten van het inhuren van je eigen makelaar
De situatie is volledig anders wanneer een huurder besluit om een eigen makelaar aan te trekken, een aanhuurmakelaar, om actief op zoek te gaan naar een woning namens hen. In dit geval is de huurder de cliënt die de opdracht geeft, en dus is de huurder verantwoordelijk voor het betalen van de makelaarscourtage. Dit is een legitieme en wettelijke vergoeding voor een afgesproken dienst. De commissie bedraagt doorgaans een vast bedrag of, vaker, gelijk aan één maand basishuur, plus 21% BTW (BTW). Dus, voor een woning die €1.500 per maand huur kost, zou de huurder aan zijn makelaar een vergoeding verschuldigd zijn van €1.815 (€1.500 + 21%).
Dit is een significante financiële barrière voor velen. Het betekent in feite dat om een woning te bemachtigen via een aanhuurmakelaar, een huurder mogelijk de eerste maand huur, een borg van één of twee maanden huur, en de commissie van de makelaar alles tezamen moet betalen. Voor ons appartement van €1.500 met een borg van twee maanden zou dit een enorme vooruitbetalings-kost betekenen van €6.315. Deze hoge kosten dwingen velen om zelf de markt te navigeren. Voor wie ervoor kiest een makelaar in te schakelen, is het van vitaal belang om van tevoren een duidelijke, schriftelijke overeenkomst (opdracht tot dienstverlening) te krijgen die expliciet de te leveren diensten en de exacte commissie-structuur vermeldt, zodat er later geen verborgen verrassingen zijn.
