De expat-regeling
De 30% regeling, of 30%-regeling, is een fiscaal voordeel voor werknemers die van buiten Nederland worden aangeworven om in Nederland te werken. Als aan een aantal strikte voorwaarden wordt voldaan—gerelateerd aan de specifieke expertise van de werknemer, hun salaris, en de afstand die zij hebben verplaatst—kan de werkgever hen 30% van hun brutoloon betalen als belastingvrije toelage. In de praktijk betekent dit dat de werknemer inkomstenbelasting betaalt over slechts 70% van zijn/haar salaris, wat resulteert in een aanzienlijk hoger netto maandelijks inkomen vergeleken met een Nederlandse werknemer die hetzelfde brutoloon verdient. De regeling is bedoeld om de extra kosten te compenseren waarmee internationale werknemers mogelijk te maken krijgen bij verhuizing naar Nederland, bekend als 'extraterritoriale kosten'. De maximale duur van dit fiscaal voordeel is vijf jaar.
Om in aanmerking te komen, moet de werknemer van buiten Nederland worden geworven of overgeplaatst en moet hij/zij specifieke expertise hebben die schaars is op de Nederlandse arbeidsmarkt. Die schaarste wordt vooral beoordeeld aan de hand van een minimumsalarisdrempel, die jaarlijks wordt geïndexeerd. Een werkgever moet de regeling aanvragen namens de werknemer, en na goedkeuring door de Belastingdienst kan deze worden toegepast. Het is een krachtig instrument dat door Nederlandse bedrijven wordt gebruikt om hooggekwalificeerd internationaal talent aan te trekken door een aantrekkelijker netto salarispakket aan te bieden.
Het stereotype van de 'ideale huurder'
Op de Nederlandse huurmarkt wordt een huurder met de 30%-regeling vaak beschouwd als de absolute maatstaf door verhuurders en makelaars. De regeling fungeert als een krachtig signaal van verschillende gewenste kenmerken. Ten eerste garandeert het een hoog inkomen, aangezien het minimumsalaris dat nodig is om in aanmerking te komen aanzienlijk is. Ten tweede geeft het aan dat de huurder een 'kennismigrant' (kennismigrant), een categorie van inwoner die wordt gezien als stabiel, professioneel en betrouwbaar. Ten derde zorgt hun aanzienlijk hogere netto-inkomen ervoor dat ze zelfs aan de strengste inkomenseisen kunnen voldoen (bijv. een netto-inkomen van drie keer de maandhuur) en minder geneigd zijn om betalingen niet na te komen. Dit creëert een duidelijke en vaak oneerlijke hiërarchie onder woningzoekers (huurzoekers). Een makelaar met meerdere aanvragen voor een woning zal waarschijnlijk de kandidaat met de 30%-regeling prioriteren boven een lokale Nederlandse kandidaat of een expat zonder de regeling, zelfs als hun brutolonen identiek zijn. Een sceptische kijk is dat de 30%-regeling, hoewel bedoeld als prikkel voor de arbeidsmarkt, een onbedoeld neveneffect heeft gehad door de huurprijzen te verhogen in steden die populair zijn bij expats en een oneerlijk speelveld te creëren. Het sorteert onbedoeld sollicitanten in de categorieën 'premium' en 'standaard', waardoor de premium-groep een enorm concurrentievoordeel krijgt bij het bemachtigen van de beste panden, en bijdraagt aan het gevoel dat locals uit hun eigen steden worden prijsgegeven.
